Elio Vittorini

Elio Vittorini (ur. 23 lipca 1908 w Syrakuzach, zm. 12 lutego 1966 w Mediolanie) – włoski prozaik oraz tłumacz literatury amerykańskiej na język włoski.

Urodził się w Syrakuzach na Sycylii jako syn pracownika kolei. Jako siedemnastolatek zrezygnował ze szkoły i wyjechał do północnych Włoch, gdzie zaczął pracować jako robotnik drogowy. Potem przeniósł się do Florencji, gdzie pracował jako korektor i uczył się angielskiego. Debiutował na łamach florenckiego czasopisma literackiego "Solaria", gdzie w 1931 r. ukazują się jego pierwsze opowiadania - zebrane później w tomie ''Piccola borghesia'' (1931) oraz ''Erica; Garibaldynka'' (1956).

Do 1941 roku utrzymywał się z tłumaczeń amerykańskich i angielskich utworów na język włoski. Przekładał m.in. utwory Williama Saroyana, D.H. Lawrence'a, Edgara Allana Poe, Williama Faulknera, Daniela Defoe i Ernesta Hemingwaya, a także wiersze T.S. Eliota, W.H. Audena czy Louisa MacNeice. Był też autorem powieści o tematyce współczesnej ''Il garofano rosso'' (1948) oraz ''Sycylijska rozmowa'' (1941, wyd polskie 1984).

Utwory Elio Vittoriniego były niezgodne z linią prezentowaną przez władze faszystowskie, czasopismo w którym się ukazywały były cenzurowane, a nawet wycofano z obiegu cały nakład. W 1942 roku po opublikowaniu ''Sycylijskiej rozmowy'', był przesłuchiwany, a w 1943 roku uwięziony. Po zwolnieniu działał w ruchu oporu.

Po wojnie Vittorini wydawał pismo polityczno-kulturalne ''Il Politecnico'' (1945–1947), a później redagował mediolański kwartalnik literacki ''Il Menabò'' (wraz z Italo Calvino).

Najbardziej znaną jego powieścią jest ''Ludzie'a czy nie?'' (1945, wyd. polskie 1958) o włoskim ruchu oporu w czasie II wojny światowej.

W 1958 roku został zgłoszony do literackiej nagrody Nobla. Źródło: Wikipedia